To taxidi mou

Πολεμώ για την εθνική μας τη γλώσσα. Ενα έθνος, για να γίνει έθνος, θέλει δυο πράγματα: να μεγαλώσουμε τα σύνορά του και να κάμη φιλολογία δική του. Αμα το φανερώση πως ξαίρει τι αξίζει η δημοτική του γλώσσα κι άμα δεν ντρέπεται γι' αφτη τη γλώσσα, βλέπουμε πως τόντις είναι έθνος. Πρέπει να μεγαλώση όχι μονάχα τα φυσικά, μα και τα νοερά του τα σύνορα. Γι' αφτά τα σύνορα πολεμώ.

Ηγέτης του δημοτικισμού, ο Γιάννης Ψυχάρης δημοσίευσε στα 1888 το κορυφαίο του πεζογράφημα. ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΟΥ αποτέλεσε πνευματική επανάσταση για την Ελλάδα. Έγινε ευαγγέλιο όλων εκείνων των πρωτοπόρων που αγωνίσθηκαν για την επικράτηση της δημοτικής γλώσσας. Ο Ψυχάρης πίστευε ότι η «κρίσιμη ώρα για το έθνος είναι η ώρα που αρχίζει να γράφει πεζά», και ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ αποτελεί οριακό σταθμό στην ανάδειξη της πεζογραφίας.